چندین نوع برنامه نوآوری وجود دارد که به استارتاپ ها فرصت رشد کسب و کارشان را می دهند. این نوع برنامه ها یک شباهت اساسی دارند: هدف همه آنها این است که رشد اقتصادی، بهره وری عملیاتی یا مزایای زنجیره ارزش را تحریک کنند ، اما در نحوه دستیابی به این اهداف تفاوت چشمگیری دارند. ما برای درک بهتر نحوه عملکرد هر مفهوم، تفاوتهای اصلی را در زیر ارائه داده ایم.با مشاهده این تعاریف می توان به تفاوت شتابدهنده با مرکز رشد پی برد.
مرکز رشد (Incubator)
مرکز رشد نام وسیله‌ای است که گرمای لازم را برای تولید جوجه از تخم مرغ فراهم می‌کند. این لغت همچنین به وسیله‌ای اطلاق می‌شود که با ایجاد گرما، زمینه را برای ادامه حیات نوزادان زودرس پس از تولد فراهم می‌کند. در ادبیات کارآفرینی، مراکز رشد، مراکزی هستند که برای پرورش یا ایجاد کسب و کارهای کوچک ایجاد می‌شوند. انکوباتورها طرح‌هایی مبتنی بر نوآوری هستند و از کادر مدیریتی کوچکی تشکیل می‌شوند. این مراکز دارای مکان فیزیکی و تسهیلات مشترک هستند.
مراکز رشد در همان ابتدای راه وارد فضای کار بنیان گذاران می شوند و همکاری آهسته و پیوسته ای تا پایان شکل گیری کسب و کاردارند.در مراکز رشد تیم ها در حدود ۱.۵ سال فرصت دارند تا از امکانات مرکز استفاده کنند و کسب و کار خود را توسعه دهند. مراکز رشد سازمان های غیرانتفاعی(ناسودبر) و عمدتا دانشگاهی هستند و در ازای خدمات خود، سهام دریافت نمی کنند. مراکز رشد در جزییات کسب و کارها دخالت چندانی نمیکنند و صرفا با فراهم آوردن امکانات مختلف مانند تامین فضا و امکانات دیگر سعی دارند به رشد مدل کسب و کار و انتخاب مناسب مدل کسب و کار استارتاپ ها کمک کنند.
خدمات مرکز رشد
مراکز رشد، خدمات متعددی را به شرکت‌های پذیرفته شده ارائه می‌دهند. این خدمات را می‌توان بدین ترتیب برشمرد:
- خدمات عمومی و دفتری: تلفن، نمابر، اینترنت، اتاق مذاکره و کنفرانس، دفتر کار، رایانه، نظافت و…
- خدمات اداری و اجرایی: وام‌ها و تسهیلات دولتی، شبکه، کمک‌های مالیاتی، اجاره‌بها و…
- خدمات تجهیزاتی و تسهیلاتی: فضای اداری، پارکینگ، تجهیزات اداری و دفتری، منابع آزمایشگاهی، تجهیزات کارگاهی و…
- خدمات فنی و تخصصی: مشاوره مالی و بازاریابی، مشاوره حقوقی و مدیریتی، دوره‌های آموزشی، دسترسی به منابع مالی و…
شتاب دهنده استارت آپ (Startup Accelerator)
شتابدهنده، از ابتدای کار یک استارتاپ تا مراحل پیشرفته تر مانند حداقل محصول قابل ارائه یا حتی نسخه دموی محصول، آن را تحت پوشش خود درمی‌آورند و برای این کار از میان شرکت‌کنندگان بر اساس کیفیت مدل کسب و کار، پس از مدتی کوتاه مورد ایده‌ای را برگزیده و به عنوان استارتاپ انتخاب می‌کند. در ایران مرکز شتابدهی و نوآوری معاونت علمی ریاست جمهوری مسئول حمایت از ایجاد فضاهای کاری اشتراکی و شتابدهنده‌های نوآوری خصوصی می باشد.
شتاب دهنده ها معمولا به صورت کوتاه مدت بین 3 الی 6 ماه یک تیم استارتاپی را نگه میدارند و در این مدت کوتاه فرآیند شتابدهی را برای آنها پیاده سازی می کنند و در پایان دوره شتابدهی، با آنها خداحافظی می کنند و رابطه ی آنها با تیم ها در حد سهامدار باقی می ماند. شتابدهنده با انگیزه اقتصادی و عمدتاً به صورت شرکت های خصوصی تأسیس می شوند، بنابراین از استارتاپ هایی که جذب می کنند، درصدی سهام برمی دارند. شتابدهنده در جزئیات کسب و کار استارتاپ ها وارد می شود و با بکارگیری مکانیزم های متعدد و مجموعه مدیریتی شتابدهنده و تیم ستادی و مرشدها (Mentors) سعی دارند که مسیر رشد کسب و کارها به چند ماه برسانند و یک گزاره ارزش قوی برای آنها ایجاد نماید. برنامه شتابدهنده با یک رویداد ارائه استارت آپی کوتاه (pitch) برای سرمایه گذاران به پایان می رسد.
امید است که با استفاده از تعاریف بالا بتوانید تفاوت شتابدهنده با مرکز رشد را بدست آورید و برای ادامه کسب و کار خود انتخاب مناسبی را داشته باشید.
